“Vatandaşlarımızdan ve iş dünyamızdan tek ricam, kendi ülkelerine ve dolayısıyla kendi paralarına güvenmeleridir.”

Tayyip Erdoğan – 22 Ağustos 2022

1 Şubat 2022 – Muhittin amca

– Muhittin amca merhaba. Bu hafta şube hedefimde KKM açmak var. Uygun görürseniz yarın vadesi gelecek 750.000 dolarınızı KKM’ye aktaralım. Normalde KKM faizimiz yüzde 17. Ancak dolarınızı bozup KKM yaparsanız yüzde 20 faiz veriyoruz. Vadede dolar kuru aldığınız faizden daha fazla artarsa Merkez Bankası aradaki farkı ödeyecek.

– Kızımın gazetelerde okumasıyla ve televizyonlarda dinleye dinleye KKM’yi öğrendim zaten. Kur çok artmazsa vadede daha çok dolar alma imkânı ortaya çıkıyormuş. O olmasa bile en azından kaybım olmaz, dolarım aynı kalır. Tamam o zaman yapalım. Ama Mayıs’ta bir ay kızımın yanına gideceğim. Oradan takip etmem zor olur, 6 ay vadeli yapalım.

– Tamam Muhittin amca. Hemen detayları veriyorum, 750.000 dolarınızı 13,33’ten bozduk. Hesabınıza geçen 10 milyon TL’yi 2 Ağustos vadeli yüzde 20 faiz ile KKM’ye bağladık.

3 Şubat 2022 – Selin Hanım

– Selin Hanım merhaba. TL mevduatta bugün vadesi gelen 3 milyon TL dönüşünüz var. Biliyorsunuz bir tarafta enflasyon, bir tarafta artan kurlar. Bu faizlerle Türk lirasında kalmanın bir anlamı kalmadı. Size KKM yapalım mı? Faizi yüzde 17. Kur farkı bu faiz tutarını aşarsa aradaki farkı Hazine ödeyecek.

– Lafı ağzımdan aldınız. Ben de sizi arayıp KKM yapalım diyecektim.

– Tamam Selin Hanım, 3 milyon TL’niz ile KKM yaptık. Faizi yüzde 17, vadesi 5 Mayıs 2022. Hayırlı olsun.

(Selin Hanım 5 Mayıs’ta KKM’yi 8 Ağustos tarihine yeniledi.)

11 Şubat 2022 – Tuna Bey

-Tuna Bey merhaba. Şirketiniz için geçen hafta konuşup işlemlerini başlattığımız krediniz onaylandı. Ancak artık kredi kullanırken bize bu krediyle döviz almayacağınızı taahhüt etmeniz gerekiyor. Onu imzaladığınız zaman kredinizi hesabınıza geçebileceğim.

– Çok teşekkür ederim. Aslında hesabımızda bulunan dövizi bozup bu ödemeyi yapacaktık. Ancak büyük hissedarımız kredi faizleri enflasyonun çok altında olduğu için döviz bozmayıp kredi kullanmamızı istedi. Bu krediyi fabrikanın hammadde tedariki için kullanacağız. Tedarikçimiz de zaten Türkiye’nin en büyük şirketlerinden biri. Proforma faturayı ve taahhütnameyi de birazdan gönderiyoruz.

– Tamam Tuna Bey, evraklarınız gelir gelmez 40 milyon TL 6 ay vadeli yıllık yüzde 22 faizli kredinizi hesaba geçeceğim. Komisyon ve vergi dahil maliyetiniz yüzde 25 olacak. Vadeniz 15 Ağustos. Hayırlı olsun.

14 Şubat 2022 – Mehmet Bey

– Mehmet Bey merhaba. İthalat ödemeniz için yolladığınız 3,7 milyon dolarlık döviz transfer emri önümde. Belki duymuşsunuzdur artık şirketler de KKM yapabiliyor. Üstelik bunu bu hafta geçici vergi süresi geçmeden yaparsanız, yaptığınız KKM kadarı için geçtiğimiz Eylül ile Aralık arasındaki kur farkından vergi ödemeyeceksiniz.

– Bunu duymuştuk, gerçekten çok cazip. Ancak bizim bu ithalatı ödememiz lazım. Bunu ödedikten sonra da KKM yapabileceğimiz bir dövizimiz kalmayacak.

– Mehmet Bey, biliyorsunuz banka olarak belli bir tarihe kadar belli tutarda KKM yapmazsak devlet bizden de yüklü komisyon alacak. O nedenle ithalatçı müşterilerimiz için şöyle bir teklifimiz var:

Normalde kredi verdiğimiz müşterilerin döviz almaması için taahhütname alıyoruz. Ancak faturalı ithalat ödemesi olan müşterilerde böyle bir zorunluluk yok. Bu nedenle ithalat tutarınız kadar dövizi bankamızda 6 ay vadeli KKM yapalım. Buna yüzde 20 TL faizi alacaksınız. Kur bundan fazla artarsa üstünü zaten Merkez Bankası ödeyecek. Buna ek olarak bu mevduatı yapınca geçen yılki kur farkınız kadar vergi indirimine hak kazanacaksınız. İthalatınızı ödemek içinse mevduatınızı teminata alıp size yüzde 22 faizli 6 ay TL kredi vereceğiz. Bu kredi tutarı ile size döviz satacağız, onunla da ithalat ödemenizi yaparız.

– Vallahi bunu düşünmemiştik. Siz anlatırken ikna olduk bile. Hemen yapalım.

– Tamamdır. 3,7 milyon dolar karşılığı 6 ay vadeli 50 milyon TL tutarlı 19 Ağustos vadeli KKM’niz ve aynı tutarlı krediniz hayırlı olsun Mehmet Bey. Döviz satışınızı ve ithalat ödemenizi de hemen yapıyoruz.

18 Şubat 2022 – Şebnem Hanım

– Şebnem Hanım konut krediniz onaylandı. Biliyorsunuz Genel Müdürlük aylık yüzde 1,20 faiz ile ancak 1 milyon TL’ye kadar kredi kullandırmamıza izin veriyor. Ancak sizin için 2 milyon TL olacak şekilde izin aldık.

– Tamamdır. Evin alım fiyatı biliyorsunuz, 4 milyon TL. Hesabımdaki 2 milyon TL’yi kredinin üstüne ekleriz. O zaman siz evrakları hazırlayın biz tapuda işlemlere başlayalım. Teşekkür ederim.

Ağustos 2022

Muhittin Bey’in yatırdığı 10 milyon TL karşılığı KKM mevduatı 2 Ağustos’ta 13,4 milyon TL olarak geri döndü. Kazandığı 3,4 Milyon TL’nin 1 milyon TL’sini bankası ödedi. 2,4 milyon TL’yi ise Merkez Bankası ödedi. Muhittin Bey’in hesabına geçen para ancak 750.000 dolarını geri almasına yetti.

Selin Hanım’ın 3 milyon TL’si 6 ay sonunda 4 milyon TL’ye ulaştı. Kazandığı 1 milyon TL’nin 300.000 TL’sini bankası öderken, kalan 700.000 TL’yi Hazine ödedi.

Tuna Bey’in şirketi aldığı 40 milyon TL krediyi vadede bankasına 45 milyon TL olarak geri ödedi. O tarihte aldığı hammaddenin bugünkü değeri şimdi 53 milyon TL oldu. Ürün satış fiyatlarını da buna göre güncellediler. Bu hammaddeyi büyük hissedarın önerdiği gibi döviz bozmak yerine krediyle almaları sayesinde şirketin kârı 8 milyon TL arttı.

Mehmet Bey’in şirket hesabına 50 milyon TL’lik KKM için vadede 67 milyon TL geçti. Aradaki 17 milyon TL’nin 5 milyon TL’sini bankası faiz olarak ödedi. Kalan 12 milyon TL’yi hazine ödedi.

Şirketi kullandığı kredi için 5,7 milyon TL faiz ödedi.

Buna ilaveten şirket, yaptığı 3,7 milyon dolar eşdeğeri KKM için dolar başına 4,45 TL vergi indirimine hak kazandı. Böylece 2021 yılı için 3,4 milyon TL daha az vergi ödedi.

Şebnem Hanım’ın 4 milyon TL’ye aldığı konutun değeri şimdi 6,5 milyon TL oldu. Sadece 2 milyon TL peşin verdi, 2 milyon TL kredi aldı. Bugün evini satıp kredisini kapatırsa en başta yatırdığı 2 milyon TL’si 4,4 milyon TL’ye yükselmiş olacak.

5 Hikâyede 5 Servet Transferi

Yukarıda okuduğunuz beş kısa finansal hikâyenin sonunda kamu kaynaklarından 15,1 milyon TL ödendi. Buna ilaveten 3,4 milyon TL vergiden vazgeçildi.

Bu beş hikâyedeki beş şahıs ve şirketin elde ettiği toplam 31 milyon TL kazancın 18,5 milyon TL’si, 85 milyon vatandaşın üzerinde hakkı olan kamu kaynaklarından karşılandı.

Bu banka müşterilerinin hiçbiri bundan 6 ay önce ne kamu kaynaklarından bir para almayı talep ediyorlardı, ne de spekülatif bir işlem peşinde koşuyorlardı. Birikimi olanlar sadece paralarını enflasyona karşı koruma arzusundaydılar. Kredi talep eden şahıslar tasarruf açıklarını, şirketler ise işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamak istiyorlardı.

Üretici enflasyonunun yüzde 145’e, tüketici enflasyonunun yüzde 80’e ulaştığı yerde yüzde 20-30 faizle kredi kullanan şirketler hayal bile etmedikleri kazançlar elde ettiler. Sonunda kredi ihtiyacı olmayan şirketler ve şahıslar bile kredi talep eder hale geldiler.

TL birikimlerin enflasyona karşı eridiği bir ortamda gayrimenkul bir tasarruf aracı haline geldi. Konut kredisi alabilenler kısa sürede anaparalarına enflasyonun çok üstünde bir getiri elde etme şansına kavuştular.

Birikimlerini KKM’ye yatıranlar ise enflasyona karşı yenik düşmelerine rağmen hesaplarına geçen paranın çok önemli kısmını Hazine ve Merkez Bankası ödedi (Yılbaşından bu yana enflasyon yüzde 46 olurken, dolar TL’ye karşı yüzde 36 yükseldi).

Kaybedenler Kulübü

Bu hikâyenin asıl kaybedenleri ise bu hikâyenin içine giremeyenler oldu.

Herhangi bir birikimi olmayanlar kaybetti.

Kredi alma imkânı olmayanlar kaybetti.

Sabit ücretliler ve dar gelirliler kaybetti.

Markette, tekel bayisinde ve benzin istasyonunda harcama yaparak vergi ödeyenler kaybetti.

Tasarruflarını Türk lirasında tutanlar kaybetti.

Bu hikâyenin kazananları Cumhurbaşkanı’nın “Vatandaşlarımızdan ve iş dünyamızdan tek ricam, kendi ülkelerine ve dolayısıyla kendi paralarına güvenmeleridir” sözünü dinlemeyenler oldu.

Bu hikâyenin kazananları “Türk lirası ile tasarruf edilmez, kredi kullanılır” diyenler oldu.

Faizleri sözde düşük tutmak uğruna kamu kaynakları heba edilirken dar gelirliden varlıklı kesime ve kredi kullanabilen şirketlere korkunç ve vahşi bir servet transferi yapılıyor. Bugünün kazananları, bundan sonra da kazanacaklarını hayal edebilirler. Oysa enflasyonun kazananı olmaz. Enflasyon eninde sonunda gelirleri, servetleri ve sermayeleri eriterek kaybedenler kulübünü genişletir. Kendini büyütüp besleyen ve kendisiyle iş tutan siyasetçileri de tarihin tozlu sayfalarına gömer.