Osmanlı’nın Kürdistan’ın ismiyle bir derdi olmaz, Kürdistan’a Kürdistan der. Cumhuriyet’in kuruluş dönemlerinde de Kürdistan ismi sakıncalı görülmez. Nitekim Mustafa Kemal resmi beyanlarında da, şahsi mektuplarında da Kürdistan’ı kullanmaktan imtina etmez. Tarihi, coğrafi ve siyasi bir gerçeklik; faşizan bir gayretle ortadan kaldırılamaz. Kürdistan da öyle bir gerçeklik; ne göz kapatmakla karartılabilir ne de ceza vermekle insanların […]
2023 seçimleriyle ilgili net iki sonuç var: Birincisi; Kürt şehirlerinde sandığa katılım Türkiye ortalamasından hayli düşük. Dahası, 2018’e göre Türkiye’de seçime katılma oranı artarken HDP’nin güçlü olduğu illerin hemen hepsinde katılım düşmüş görünüyor. Bu da HDP’nin seçmenini sandığa yeterince motive edemediğini gösteriyor. İkincisi; HDP’nin oyu 2015’ten beri bir düşüş eğiliminde ve 2023’teki düşüş seçmende hayal […]
Kürtlerin nüfusundan duyulan korku, devletin iliklerine kadar işlemiş bir korkudur. Dönemler değişir, farklı toplumsal kesimleri temsil edenler iktidara gelir ama bu korku her daim hükmünü icra eder. Devlet, bir tehdit unsuru olarak gördüğü Kürt nüfusunu sınırlandırma ve Kürtlere karşı bir güvenlik supabı olması için de başka kimliklerin nüfuslarını artırma gayretine girer. Şeyh Sait İsyanı’nın ardından […]
Kürt meselesinde bir şeyler söyleyerek, olmadı temsilcilerine yanlarında yer açarak Kürtlerin tercihlerini etkilemektense, şüphe ya da ümitle Kürtler ne yapacak diye bekleyen muhalefet, Kürtleri ve temsilcilerini gerçek ve büyük bir meselenin belli yatkınlıklara ve eğilimlere sahip taşıyıcıları olarak görmek yerine, her an her şeyi yapabilir, kolayca dağılabilir ya da hizaya getirilebilir aktörler olarak görüyor. Abdülkadir […]
Türkiye’nin 1980 sonrası siyasal tercihlerini ve kültürel yapısını ciddi manada etkileyen kırdan kente göç olgusu, bugün mülteciler üzerinden yeniden şekilleniyor. Kentin dış mahallelerine yerleşip çalışmak için merkeze her gün göç etmek zorunda kalan mültecilerin yaşadıkları dışlanma, Kürt nüfusun tecrübesi ile benzer özellikler barındırıyor. İşsizlik maaşını almak için PTT şubesine giden 30’lu yaşlardaki genç adam memura […]
İktidarların tercihlerinin sorgulanmasını zorlaştıran ve böylelikle otoriterliğe zemin hazırlayan çatışmalar, aynı zamanda siyasetçilerin önündeki seçenekleri de azaltır. Kutuplaşma anlarında her grup kendi kültürel havzasına çekilir. Toplumsal gerilim nedeniyle bir araya gelmesi gerekli ve muhtemel aktörlerin beraber iş yapma olanakları ortadan kalkar. Pragmatik esneklik ve rasyonel akıl devreye girmez. Dolayısıyla yeni siyasi anlayış ve hareketlerin ortaya […]
1919’da Kürd Kadınları Teâli Cemiyeti ile çalınan maya, Kürt toplumunda tutar. Zira İstanbul’da ilk adımın atıldığı günden itibaren, Kürt kadınların başlattığı modern ve örgütlü mücadele, kimi zamanlar kesintilere uğrasa da bir süreklilik kazanır, faaliyet sahaları çeşitlenir ve farklı coğrafyalara taşınarak yayılır. 20’nci yüzyılın başlarında, Osmanlı İmparatorluğu’nda yeni bir sayfanın açılacağı bellidir. Herkes bu tarihsel […]
Kürtlerin büyük kısmı HDP haricindeki partileri Kürt meselesinin taşıyıcısı olarak görmüyor ya da Kürt meselesinin taşıyıcılığının parçalanmasından, bölünmesinden yana değil. Bu da Kürt meselesinin kültürel bir farkla ilgili olmakla beraber Kürt seçmenlerin büyük kısmınca esas olarak siyasi bir mesele olarak görüldüğüne işaret ediyor. Önceki yazıda Kürt Çalışmaları Merkezi’nin Kürtlerde Değerler ve Tutumlar 2021 araştırmasının Kürt meselesinin bugününe […]
Mustafa Remzi Bucak, 1965 yılında İsmet İnönü’ye yazdığı mektupta açık bir çağrıda bulunur. İnönü’nün 4 Şubat 1964’te New York Times’a verdiği Kıbrıs meselesiyle alakalı söyleşisinde Kıbrıs düğümünün ancak federasyon ile çözülebileceğini belirtmesi üzerine Bucak, “Kıbrıs’ta 80 bin kişi için istediğiniz federasyonu, Türkiye’deki 8 milyon Kürt için de düşünür müsünüz?” diye sorar. Mustafa Remzi Bucak, […]
Son iki hafta içerisinde yayımlanan iki önemli çalışma, Kürt meselesini yeniden etraflıca düşünmemize vesile olabilecek kapılar açtı. Araştırma sonuçları, başka pek çok şeyle beraber Kürt meselesinin kalıcı, zor ama ‘çözülebilir’ bir mesele olduğunu gösteriyor. 2022 Newroz kutlamalarının siyasi manasını değerlendirdiğim önceki yazıda şunu söylemeye çalışmıştım: Kutlamalar, hem Kürt meselesinin zorla bastırılabilecek, geçiştirilebilecek ya da zamanla […]
© 2024 – Sitede yer alan fikirler yazara aittir ve Perspektif’in editoryal tercihlerini yansıtmayabilir. Kaynak gösterilmesi ve link verilmesi kaydıyla kısmen alıntı yapılabilir.
