15 Temmuz sonrası kurulan düzenin, Türkiye açısından hem içeride hem de dışarıda nasıl bir güvenlik ve beka sorunu oluşturduğu bir kez daha ispatlanmış oldu. Düzenin üzerine kurulduğu bataklık, o bataklıktaki kriminal aktörler arasındaki çelişkiler; devlet adına ve özel alanlarda geliştirilen çıkar havuzu; şeffaf olmayan, hukuka ve denetime kapalı olan mekanizmaların sizi getireceği yer bundan ötesi […]
1990-2010’lu yıllarda derin devlet denilen yapı; kirli, vatandaşa düşman, suç işleyen, kamu kaynaklarını gasp eden, insan hakları ihlallerini sistematik hale getiren kötülüğün ismiydi. Hepsinden önemlisi devlet olamamanın adıydı. Ancak bu durum, gerçeklikten kopuk tarih anlatısı üzerinden, ‘güçlü görünmenin’ sembolüne dönüştü. Eski Çin’de bir köyün yakınında bir dağ varmış. Dağın içindeki mağarada bir ejderha yaşarmış. Köylüler ejderhanın […]
Türkiye’de bundan sonra siyasetle silahlı kuvvetler arasındaki ilişkiyi düşünürken Türkiye’nin post-emperyal devlet egosunun, post-emperyal ordu egosu ortaya çıkarıp çıkarmadığını ve bunun hükümetlerle olan ilişkilerde bugünkü cari ve gelecekteki olası etkilerini değerlendirmek gerekecek. 104 emekli amiralin 4 Nisan gecesi marjinal bir mecrada yayınlanan açıklaması sivil asker ilişkilerini yeniden gündeme taşıdı. Türkiye’de sivil-asker ilişkileri, 15 Temmuz’un ardından […]
104 emekli amiralin imzasını taşıyan ordu ideolojisi ve dış politika hakkında bir itiraz metni sadece Türkiye’de değil, ABD’den Fransa’ya her demokratik ülkede sorun oluştururdu. Bunun yanında bildirinin iktidar tarafından, siyasi tahkimat unsuru olarak kullanılacağı, hatta bir “sus emri”ne dönüştürüleceği şimdiden anlaşılıyor. Emekli amirallerin bildirisi bir bomba etkisi yaptı. Bildirinin darbe çağrışımlı bir açıklama niteliğinde olduğunu […]
Bugün karşı karşıya olduğumuz tablodan iki önemli sonuç çıkmaktadır. Bunlardan ilki, 2000’lerin başında kabul edilen anayasa reformlarının beklendiği gibi sivilleşmeye yol açmamasıdır. İkincisi ve daha vahim olanı, sivil aktörlerin en az askerî liderler kadar otoriter politikalara eğilimli olmasıdır. Bu ise köklü bir zihniyet dönüşümü olmadıkça anayasa mühendisliği yöntemlerinin sonuç doğurmadığını göstermektedir. Türk siyaset yapısının en […]
Darbelerin başarısızlığı için orduda ayrışma yaşanmasının önemini ne kadar vurgulasak azdır. 15 Temmuz’da ordu bölünmeseydi, sivil direnişin ve polis mukavemetinin ordunun ateş gücüne karşılık vermesine imkân yoktu. 15 Temmuz 2016 başarısız darbe teşebbüsü Cumhuriyet’in kurulmasından bu yana meydana gelen darbe girişimleri içerisinde en kanlısı oldu. 15 Temmuz darbelerin başarısı/başarısızlığında haberleşme araçlarının önemini, günümüzde medya kanallarının […]
Ordular çoğu zaman milli çıkar tanımının kendi uhdelerinde olduğuna inanır. Ancak ordular herhangi bir siyasi partinin sempatizanı, kolu veya uzantısı gösterilmek konusunda da rahat değildirler. Dolayısıyla, silahlı kuvvetlerin, popülist siyasetin devlet kurumlarını siyasallaştırma, otonom yapılarını yok etme çabasına direnç gösterme ve dahi bunu tersine manipüle etme kapasitesi de fazladır. Avrupa’da ve ABD’de sağ ve sol […]
Güvenlikçi, yasakları artırıcı, meşru siyaseti kriminalize edici söylemler; süreci torba yasalar, anayasaya aykırı uygulamalar ve başkanlık sisteminin getirdiği yetkilerin bile aşımını beraberinde getiren uygulamalarla yürütme gayretleri, esneme kabiliyeti elinden alınan sisteme, hukuka, sosyolojiye ve ekonomiye ciddi zararlar vermekte, içine girilen girdap tüm bu alanları içine çekmektedir. Gezi sürecinden bu yana siyasetin aldığı en önemli hasar, […]
Bir bardakta fırtına koparılmasına neden olan RAND Corporation’ın Türkiye raporu, Türkiye’de ordu-siyaset ilişkilerindeki dönüşümü tam olarak anlamlandıramamış, gerçekten bilgilenmek için doğru veriye ve isimlere erişim sağla(ya)madığı apaçık ortada bir rapor. Rapor ayrıca Türk-Amerikan ilişkilerini değişen şartlar ve iki tarafta da değişen aktörler çerçevesinde sahici bir yaklaşımla ele almıyor. RAND Corporation’ın Türkiye’de iç ve dış politikaya […]
Son yılların tecrübelerinden, özellikle de 15 Temmuz’da yaşananlardan dersler çıkaran TSK’nın askeri vesayet rejimini besleyen ideoloji ve değerlerle hesaplaşmaya ve sivillerin üstünlüğü ilkesini içselleştirmeye hazır hale geldiği görüşünü temellendirecek yeterli veriye sahip değiliz. Son birkaç yıldır, yakın zamanlara kadar sıkça sorulan Türk Silahlı Kuvvetleri’nde neler oluyor, asker ne düşünüyor soruları gündemden düşmüş görünüyor. Bu durumu […]
© 2023 – Sitede yer alan fikirler yazara aittir ve Perspektif’in editoryal tercihlerini yansıtmayabilir. Kaynak gösterilmesi ve link verilmesi kaydıyla kısmen alıntı yapılabilir.
